Mae gan y geiriau “am ddim” ystyr gwahanol mewn unrhyw iaith yr ydych yn edrych arno: “gratis, ayyb” ond o ran “am ddim” mewn ystyr technolegol yw am ddim wirioneddol am ddim?
Cymerwch Spotify, Mae gan ei gyfrif am ddim hysbysebion a rwyt ti yn yn gyfyngedig i faint o amser allwch chi wrando arno. Ar y llaw arall mae LibreOffice yn gyfres am ddim o geisiadau sy’n darparu dewis arall i’r arferol. Yr anfantais? Bydd dim llawer yn newid, a bydd eich cydweithwyr yn crafu eu pennau pan na all Office agor ffeil OpenOffice, Mae’n sefyllfa “dal 22”, gallwch gael meddalwedd rhydd, ond mae ganddo hysbysebion neu’n achosi materion gyda chytunedd.
Felly, beth am systemau gweithredu rhydd? Wel, gallech bob amser yn gosod Ubuntu a chael gwared o feddalwedd nad yw’n rhydd, Ond rwy’n dweud celwydd. Ie, mae Ubuntu yn costio ddim, ond nid yw’r ffynonellau System Weithredu rhydd ac agored yn ymddangosiadol, yn syml, mae Ubuntu yn trechu’r amcanion Linux: i fod am ddim a tarddiad agored. Yn eu datganiad eu hunain, maent yn datgan bod eu meddalwedd yn: dim ond meddalwedd am ddim, oni bai bod hollol angen. ac mae’n wir, pan fyddwch yn edrych ar Ubuntu byddwch yn gweld meddalwedd am ddim, ond yr hyn yr ydych hefyd yn gweld yw rhyngwyneb sydd wedi ei ddarparu i chi, na bai gennych y rhyddid i wneud y dewis hwnnw.
Felly, er gall ymddangos fod “am ddim” wir yn costio ddim, mae yna rybuddion. Beth sy’n ymddangos ar yr wyneb fel maent yn rhydd efallai nad ydynt mewn gwirionedd. Gall rhaglenni a gemau sydd yn rhydd, pan fyddwch yn ymchwilio’n ddyfnach, fod yn gofyn i chi dalu i ddatgloi nodweddion llawn yn y diwedd. Mae’n debyg taw’r hyn rwy’n ceisio ei ddweud yw, gall fod rhydd wir yn rhydd, ond efallai y byddwch am wneud ychydig o ymchwil cyn ymrwymo eich bywyd i fywyd heb dalu, dim ond i ddarganfod yn ddiweddarach bod pryniadau app wedi’i cuddio neu’r ffaith bod y meddalwedd gosod yn treial, ac maent wedi gosod llwyth o sbwriel. Yeah, efallai y byddwch am feddwl ynghylch cael PC newydd nawr …
Y cwestiwn mawr yw: Beth yw “am ddim”? A yw “am ddim” mewn gwirionedd am ddim?
